شب قدر

از ویکی‌پدیا، دانشنامه? آزاد

اصول دین

اصول خاص تشیع

فروع دین

فروع خاص تشیع

منابع اسلامی

شخصیت‌ها

مذهب‌ها

مذاهب فقهی

مذاهب کلامی

علوم اسلامی

تاریخ اسلام

جغرافیای اسلام

شب قدر(عربی:لیلة القدر) شبی‌است که بر اساس باور مسلمانان، قرآن در آن نازل شده‌است.^[?] مسلمانان باور دارند که در این شب هر امر محکمی جدا می‌شود.^[?] شب قدر در ماه رمضان واقع است^[?] بر طبق روایات اسلامی خوابیدن در شب قدر مذموم و شب‌زنده‌داری در آن مستحب است.بنا بر همان روایات، روز قدر هم به اندازه شبش ارجمند است.^[?]بر طبق احکام اسلامی دعا و استغفار در شب قدر، وظیفه دانسته شده‌است و محمد، پیامبر اسلام بر دعا و طلب عافیت از خداوند در شب قدر تأکید کرده‌است.^[?]

فهرست مندرجات [نهفتن] ? معنی واژه ? در نظر اهل سنت ? در روایات شیعه ? در قرآن ? در ادبیات فارسی

< type=text/java>
// if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "نمایش"; var tocHideText = "نهفتن"; showTocToggle(); }
//]]>

[ویرایش] معنی واژه

شب قدر را به معنی منزلت دانسته‌اند و بعضی دیگر آن را به معنی تنگی و گرفتاری دانسته‌اند. برخی نیز قدر را اندازه‌گیری و تقدیر امور معنی کرده‌اند.

[ویرایش] در نظر اهل سنت

اهل سنت اعتقاد دارند که طبق حدیث نبوی شب قدر در یکی از ده شب آخر ماه رمضان واقع شده است .اغلب شب بیست و هفتم را شب قدر می‌دانند و در آن شب به دعا و شب‌زنده‌داری می‌پردازند. مسلمانان سلفی اعتقاد دارند که در شب قدر در تمام روزگار همان شبی بود که قرآن در آن نازل گردید و دیگر تکرار نمی‌شود.^[?] برخی نیز اظهار داشته‌اند که تا زمان زندگی محمد شب قدر در هر سال تکرار می‌شد اما پس از مرگ محمد، شب قدر از بین رفته‌است.^[?] برخی نیز معتقد بوده‌اند که شب قدر شبی‌است در تمام سال ولی در هر سال شب نامعلومی‌است، در سال بعثت در ماه رمضان بوده اما در سال‌های دیگر ممکن است در دیگر ماه‌ها باشد.

[ویرایش] در روایات شیعه

بر اساس حدیث شیعه که از حماد بن عثمان از حسان بن علی از جعفر صادق نقل شده‌است؛ شب قدر تا قیامت باقی‌است و در ماه رمضان واقع است.^[?] در روایات شیعه آمده‌است که شب قدر یکی از سه شب نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم ماه رمضان است که احتمال شب بیست و سوم بیش‌تر است. در اصول کافی نیز آمده‌است که تقدیر در شب نوزدهم و ابرام در شب بیست و یکم و امضا در شب بیست و سوم است.^[?]

[ویرایش] در قرآن

در قرآن درباره شب قدر چنین آمده‌است:

• إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَمَا أَدْرَئکَ مَا لَیْلَةُ الْقَدْرِ لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ به راستی که ما قرآن را در شب قدر فروفرستادیم.و چه تو را به شب قدر آگاه تواند کرد. شب قدر از هزار ماه برتر است.در این شب فرشتگان و روح به دستور پروردگارشان از هر فرمان فرود می‌آیند. این شب تا صبحگاه تهنیت است.(سوره قدر آیات ? تا ?)

و نیز در سوره دخان آمده‌است:

• حم وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُّبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنذِرِینَ فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ أَمْرًا مِّنْ عِندِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ رَحْمَةً مِّن رَّبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ حم. سوگند به کتاب روشنگر. به راستی ما آن را در شبی مبارک فروفرستادیم زیرا که به حقیقت ترساننده بودیم. در آن شبی که هر امری با حکمت معین و ممتاز و جدا می‌گردد. تعیین آن امر البته از سوی ما خواهد بود، که ما رسولانان را فرستنده بودیم. و این البته از رحمت و مهربانی پروردگار توست، به راستی او شنونده داناست.(سوره دخان آیات ? تا ?)

[ویرایش] در ادبیات فارسی

ترا قدر اگر کس نداند چه غم		شب قدر را می‌ندانند هم
چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی		آن شب قدر که این تازه براتم دادند.
		{{{2}}}